Публікацыі
Міждысцыплінарны часопіс “Нелінейныя з’явы ў складаных сістэмах”
Інстытут з’яўляецца адным з заснавальнікаў міждысцыплінарнага часопіса “Nonlinear Phenomena in Complex Systems” (“Нелінейныя з’явы ў складаных сістэмах”).
Асноўная мэта гэтага выдання – забеспячэнне адзінага форуму для гэтай міждысцыплінарнай галины, умацаванне сувязей паміж фундаментальнымі і прыкладнымі даследаваннямі, асвятленне тэарэтычных і эксперыментальных метадаў, звязаных з нелінейнай дынамікай складаных сістэм, аб’яднанне ў адным перыядычным выданні работ па ўсіх аспектах нелінейнай дынамікі.
Часопіс служыць платформай для распаўсюджвання і ўзаемнага ўзбагачэння новымі ідэямі, асноўнымі прынцыпамі сучаснай навукі і тэхнікі і іх прымянення ў шырокіх міждысцыплінарных галінах.
Сфера дзеяння гэтага міжнароднага часопіса ўключае ў сябе эксперымент, вылічальныя і тэарэтычныя аспекты работы складаных нелінейных сістэм, фазавыя пераходы, крытычныя з’явы, самаарганізацыю ў фізіцы, матэматыцы, хіміі, тэхніцы, біялогіі, сацыяльных і эканамічных навуках і іншыя галіны навуковай дзейнасці.
Працы штогадовага семінара “Нелінейныя з’явы ў складаных сістэмах”
Інстытут з’яўляецца адным з арганізатараў міжнароднага семінара “Нелінейныя з’явы ў складаных сістэмах”.
Штогадовы міжнародны семінар “Нелінейныя з’явы ў складаных сістэмах” традыцыйна прысвечаны актуальным праблемам нелінейнай дынамікі ў розных галінах навукі і тэхнікі, у тым ліку па такіх напрамках як: фізіка ядра і ядзерных рэактараў, фізіка высокіх энергій, апрацоўка інфармацыі, матэматычныя падставы і метады, асновы электронікі і оптыкі. Вялікая частка дакладаў выдаецца ў выглядзе прац Семінара.
2023 год
Навуковае суправаджэнне развіцця атамнай энергетыкі ў Рэспубліцы Беларусь / А. В. Кузьмін, А. А. Міхалевіч, С. М. Сікорын // Мінск: Беларуская навука, 2023. – 311 с.
У манаграфіі прадстаўлены вынікі навукова-даследчых і доследна-канструктарскіх работ у Аб’яднаным інстытуце энергетычных і ядзерных даследаванняў – Сосны НАН Беларусі па стварэнні унікальных атамных станцый з дысацыіруючым цепланосьбітам, распрацоўцы пасіўных сістэм бяспекі рэактараў, а таксама даследаванняў, звязаных з абгрунтаваннем выбару рэактара і навуковага суправаджэння будаўніцтва Беларускай АЭС. Адлюстравана роля навукі ў забеспячэнні энергетычнай бяспекі краіны. Разгледжаны пытанні выкарыстання атамнай энергіі ў мірных мэтах, акрамя энергетыкі.
Адрасуецца навуковым работнікам, выкладчыкам ВНУ, аспірантам, магістрантам, студэнтам і спецыялістам у галіне ядзернай энергетыкі.
2022 год
Нелінейная дынаміка і дадаткі: працы XXIX Міжнар. семінара, Мінск, 21–24 чэрвеня 2022 г. / НАН Беларусі, Аб’яд. ін-т энергет. і ядзер. даслед. – Сосны; пад рэд. В.А. Шапорава, А.Г. Трыфанава – Мінск: Права і эканоміка, 2022. – 486 c. – ISBN 978-985-887-029-4.
IХ Міжнародная канферэнцыя “Атамная энергетыка, ядзерныя і радыяцыйныя тэхналогіі ХХI стагоддзя”: даклады, Мінск, 8–11 лістапада. 2022 г. / НАН Беларусі, Аб’яд. ін-т энергет. і ядзерн. даслед. – Сосны; адк. за вып. Трыфанаў А.Г. – Мінск: Права і эканоміка, 2022. – 240 с.
Тэзісы дакладаў IХ Міжнароднай канферэнцыі “Атамная энергетыка, ядзерныя і радыяцыйныя тэхналогіі ХХI стагоддзя”, Мінск, 8–11 лістапада. 2022 г. / НАН Беларусі, Аб’яд. ін-т энергет. і ядзерн. даслед. – Сосны; адк. за вып. Корбут Т.М. – Мінск: Навуковая ўстанова «АІЭЯД – Сосны», 2022. – 51 c.
2021 год
Меры адносна пагрозы з боку ўнутранага парушальніка на аб’ектах выкарыстання атамнай энергіі / А.У. Кузьмін, Т.М. Корбут; НАН Беларусі, Аб’яд. ін-т энергет. і ядзер. даслед. – Сосны. – Мінск: Чатыры чвэрці, 2021. – 264 с. – ISBN 978-985-581-472-7.
У выданні разглядаюцца асновы забеспячэння фізічнай абароны аб’ектаў выкарыстання атамнай энергіі, прадстаўлены падыходы да вызначэння мадэлі парушальнікаў бяспекі ядзерных аб’ектаў, а таксама ўказаны шляхі яе ўдасканалення з улікам сучасных рэалій. Прыводзіцца агляд інцыдэнтаў, звязаных з крадзяжамі ядзернага матэрыялу і ахоўваемай інфармацыі; разглядаюцца прыклады надзвычайных сітуацый і кібератак на ядзерных аб’ектах з указаннем асноўных прычын і наступстваў, а таксама ролі ўнутраных і знешніх парушальнікаў. Прапануюцца канкрэтныя псіхалагічныя профілі патэнцыйных парушальнікаў, аналізуецца змест мерапрыемстваў па выяўленні зламыснага ўнутранага парушальніка. Выкладзены прапановы па фарміраванні і ўдасканаленні сістэмы матывацыі культуры фізічнай ядзернай бяспекі.
У дадатку прыведзены метадычны інструментарый (узор “чэк-ліста” прыкмет унутранага парушальніка), які можа быць ужыты ў якасці базавага на канкрэтным аб’екце выкарыстання атамнай энергіі. Таксама для вызначэння характару ўзаемасувязі паміж ацэнкай культуры бяспекі і псіхалагічнымі якасцямі персаналу прадстаўлены методыка А. А. Рэана, тэст на стрэсаўстойлівасць, методыка вымярэння ўзроўню трывожнасці Тэйлара, апытальнік па матывацыі супрацоўнікаў.
Выданне адрасавана кіраўнікам і персаналу арганізацый, супрацоўнікам службаў бяспекі, уцягнутым у ажыццяўленне фізічнай абароны на аб’ектах выкарыстання атамнай энергіі.
Выкарыстанне метаду цвёрдацельных трэкавых дэтэктараў ядраў для даследавання нейтронна-фізічных характарыстык сістэм, якія кіруюцца паскаральнікам / І.У. Жук, С.І. Цюцюннікаў, А.У Бухал, К.У. Гусак [і інш.]; пад агул. рэд. І.В. Жука, С.І. Цюцюннікава. – Мінск. : Беларус. навука, 2021. – 165 с. – ISBN 978-985-08-2794-4.
У кнізе выкладзена тэорыя ўтварэння трэкаў і ахарактарызаваны мадэлі іх фарміравання пры траўленні. Прадстаўлены тэарэтычныя асновы методыкі вымярэння розных нейтронна-фізічных велічынь з выкарыстаннем цвёрдацельных трэкавых дэтэктараў ядраў. Паказаны прынцып работы электраядзерных установак, якія кіруюцца паскаральнікам, і прыведзены асноўныя мэты вывучэння падобных сістэм.
Выкананы розныя эксперыменты на разнастайных падкрытычных сістэмах, якія з’яўляюцца мадэлямі электраядзерных установак для трансмутацыі радыеактыўных адходаў і вытворчасці атамнай энергіі.
Прызначана для навукова-тэхнічных работнікаў, магістрантаў, аспірантаў і студэнтаў адпаведных спецыяльнасцей устаноў вышэйшай адукацыі.
Нелінейная дынаміка і прыкладанні: працы XXVIII Міжнар. семінара, Мінск, 18–21 мая 2021 г. / НАН Беларусі, Аб’яд. ін-т энергет. і ядзер. даслед. – Сосны; пад рэд. В.А. Шапорава, А.Г. Трыфанава – Мінск: Права і эканоміка, 2021. – 544 c.
2020 год
Ужыванне паводніцкага падыходу для зніжэння пагрозы з боку ўнутранага парушальніка пры забеспячэнні фізічнай абароны аб’ектаў выкарыстання атамнай энергіі / А.У. Кузьмін [ і інш.]. – Мінск: Чатыры чвэрці, 2020. – 180 с.
Нелінейная дынаміка і прыкладанні: працы XXVII Міжнар. семінара, Мінск, 19–22 мая 2020 г. / НАН Беларусі, Аб’яд. ін-т энергет. і ядзер. даслед. – Сосны; пад рэд. В.І. Куўшынава, В.А. Шапорава. – Мінск: А.М. Вараксін, 2020. – 490 c.
VIII Міжнародная канферэнцыя “Атамная энергетыка, ядзерныя і радыяцыйныя тэхналогіі ХХI стагоддзя”: даклады, Мінск, 23–26 каст. 2020 г. / НАН Беларусі, Аб’яд. ін-т энергет. і ядзер. даслед. – Сосны; адк. за вып.
А.У. Радкевіч – Мінск: Права і эканоміка, 2020. – 237 с.
Тэзісы дакладаў VIII Міжнароднай канферэнцыі “Атамная энергетыка, ядзерныя і радыяцыйныя тэхналогіі ХХI стагоддзя”, Мінск, 23–26 каст. 2018 г. / НАН Беларусі, Аб’яд. ін-т энергет. і ядзер. даслед. – Сосны; адк. за вып. А.У. Радкевіч – Мінск: Навуковая ўстанова «АІЭЯД – Сосны», 2020. – 49 c.
2019 год
Едчык І.А. Асновы фізікі ядзерных рэактараў / І.А. Едчык; НАН Беларусі, Аб’яд. ін-т энергет. і ядзер. даслед. – Сосны. – Мінск: Беларус. навука, 2019. – 211 с.
У манаграфіі выкладаюцца асновы фізікі энергетычных ядзерных рэактараў на цеплавых нейтронах. Прыводзяцца асноўныя звесткі ядзернай фізікі: аб будове атамаў і ядзер, устойлівасці, радыеактыўнасці і энергіі сувязі ядзер, уласцівасцях ядзерных сіл. Разгледжаны працэс дзялення цяжкіх ядраў, запаволенне і дыфузія нейтронаў, умова крытычнасці рэактара; асноўныя фізічныя працэсы, якія праходзяць у ядзерным рэактары: выгаранне і ўзнаўленне ядзернага паліва, атручэнне і шлакаванне рэактара, тэмпературны эфект рэактыўнасці. Шмат увагі нададзена кінэтыцы рэактара і борнаму рэгуляванню ВВЭР.
Прызначана для спецыялістаў ядзернай энергетыкі, эксплуатацыйнага персаналу Беларускай АЭС, якая будуецца, а таксама будзе карысная для студэнтаў, якія навучаюцца па спецыяльнасці “Ядзерная энергетыка”.
Нелінейная дынаміка і прыкладанні: працы XXVI Міжнар. семінара, Мінск, 21–24 мая 2019 г. / пад рэд. В.І. Куўшынава, В.А. Шапарава; НАН Беларусі, Аб’яд. ін-т энергет. і ядзер. даслед. – Сосны. – Мінск: Права і эканоміка, 2019. – 302 c.
